حقوق مالکیت فکری، مفهوم حقوقی نوینی است که از فعالیت‌ها و محصولات فکری در زمینه‌های تجاری، علمی، ادبی و هنری حمایت می کند وشامل دو بخش مالکیت صنعتی و مالکیت ادبی و هنری است. در بخش مالکیت صنعتی عمدتاّ حق اختراع، علائم صنعتی و تجارتی، طرح‌های صنعتی و نشانه‌های جغرافیایی مطرح می شود؛ و در بخش مالکیت ادبی و هنری، حقوق مولفان، مصنفان، هنرمندان و پدیدآورندگان نرم افزارهای رایانه‌ای و حقوق جانبی مربوط به کپی رایت که شامل آثار دیداری و شنیداری می باشد، مورد بررسی قرار می گیرد.
در جمهوری اسلامی ایران نیز در رابطه با حمایت از حقوق مالکیت معنوی قوانین متعددی به تصویب رسیده است. در این مقاله پس از تعریف «حقوق مالکیت معنوی» به توصیف و تبیین اهم جنبه‌های حقوق مالکیت معنوی ، پیشینه حقوق مالکیت فکری در جهان، پیشینه حقوق مالکیت فکری در ایران، مراجع بین المللی و داخلی حقوق مالکیت فکری ونهایتا"به قوانین و مقررات داخلی ایران در زمینه حمایت از مالکیت فکری پرداخته می شود.
این گرایش یکی از گرایش های جدید علم حقوق در ایران است که در برخی دانشگاههای کشور تدریس می شود ، در این گرایش ، به مطالعه حقوقی انواع مالکیت های فکری ( اختراعات ، طرح صنعتی ، آثار ادبی و هنری و ...) و مقررات حاکم بر آنها پرداخته می شود.
رشته حقوق مالكيت فكري يكي از زيرشاخه‌هاي رشته حقوق خصوصي است. موضوع اين رشته حمايت از حقوقي است كه به افراد به دليل آفرينش‌ها و خلاقيت‌هاي فكري، ابداعات و نوآوريهاي آنها اعطا مي‌شود. دانشجويان اين رشته در طول مدت تحصيل با كليات حقوق مالكيت فكري، حقوق مالكيت ادبي و هنري، حقوق مالكيت صنعتي، حقوق علايم و نامهاي تجاري، حقوق رايانه و نرم‌افزارهاي رايانه‌اي، حقوق انتقال تكنولوژي و دانش فني و تعارض قوانين آشنايي پيدا مي‌كنند بطوري كه پس از اتمام تحصيل تسلطي بر مباحث پيش گفته پيدا مي‌نمايند.
در آزمون كارشناسي ارشد رشته حقوق مالكيت فكري از داوطلبان در چهار عنوان درسي امتحان به عمل مي‌آيد كه هر يك داراي منبع و ضرایب خاصي براي مطالعه بوده.
