سؤال: آیا میتوان تولیت املاک موقوفه را به اتباع خارجه واگذار نمود، یا این اقدام دارای اشکال قانونی است؟
نظریه اداره کل حقوقی قوه قضائیه
براساس ماده 75 قانون مدنی، واقف میتواند تولیت یعنی اداره کردن امور موقوفه را مادامالحیات یا در مدت معین برای خود قرار دهد و نیز میتواند متولی دیگری معین کند که مستقلا یا مجتمعا با خود واقف اداره کند. تولیت اموال موقوفه ممکن است به یک یا چند نفر دیگر غیر از خود واقف واگذار شود که هر یک مستقلاً یا منضماً اداره کنند و همچنین واقف میتواند شرط کند که خود او یا متولی که معین شده است نصب متولی کند و یا در این موضوع هر ترتیبی را که مقتضی بداند قرار دهد. بنابراین و با توجه به اینکه اتباع خارجه از حقوق مدنی متمتع هستند جز آنچه در ماده 961 قانون مدنی استثناء شده و اداره املاک موقوفه از جمله این موارد نیست، واگذاری تولیت املاک موقوفه به اتباع خارج اشکال قانونی ندارد. معذلک و با عنایت به اینکه در مورد مالکیت اموال غیرمنقول از جانب اتباع غیرایرانی محدودیتهایی مقرر گردیده، از جمله تبصره 2 ماده 987 قانون مدنی زنان ایرانی را که بر اثر ازدواج تابعیت خارجی را تحصیل میکنند از داشتن اموال غیرمنقول، که موجب سلطه اقتصادی خارجی گردد منع نموده، با عنایت به ملاک این ماده و حقوق و اختیارات متولی و آثار وقف در صورتی که واگذاری تولیت اموال غیرمنقول موقوفه به اتباع خارجی موجب سلطه خارجی گردد، جواز قانونی ندارد.